reklama

Piotrkowskie browary na słynnym szlaku. Piwo z Piotrkowa trafiało na królewskie stoły  

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor:

Piotrkowskie browary na słynnym szlaku. Piwo z Piotrkowa trafiało na królewskie stoły   - Zdjęcie główne
Zobacz
galerię
10
zdjęć

reklama
Udostępnij na:
Facebook
HistoriaPiwo stacyjne, przewoźne i gabinetowe, a także późniejsze: piotrkowski porter, zdrój, czy marcowe. To nie przypadek, że w mieście przez stulecia lokowano browary małe rzemieślnicze, a potem i przemysłowe. W 1564 roku na terenie całego Piotrkowa była największą liczba piwowarów - aż 154. Do końca XVIII wieku byli wiodącą grupą pośród wszystkich rzemieślników w mieście.
reklama

Najstarsza zachowana wzmianka o piotrkowskim piwie pochodzi z 1487 roku, kiedy to król Kazimierz Jagiellończyk potwierdził prawa kupców piotrkowskich. Ale już król Władysław Jagiełło, lokując miasto na prawie magdeburskim w 1404 roku, zapewnił tutejszym rzemieślnikom prawo produkcji i sprzedaży piwa.

Z XVI wieku zachowała się wzmianka o browarze należącym do starosty piotrkowskiego Stanisława z Tarnowa, ale właścicielami nowo wybudowanych browarów w późniejszym czasie (XVIII wiek) byli nie tylko sami mieszczanie: Barbara Gozatka, Roman Morawiński, Marcin Teleżyński (Rwańska 2), Kazimierz Górecki, Antoni Vicini (burmistrz), ale i klasztory: Panien Dominikanek i Bernardynów.

reklama

Piotrkowskie piwo zwyczajne i przewoźne

W XVI wieku w Piotrkowie podczas obrad sejmu wprowadzono pierwsze klasyfikacje napojów fermentacyjnych, w tym podział piw na piwa zwyczajne, przewoźne i zagraniczne. Napój z Piotrkowa był także piwem stacyjnym, co oznaczało obowiązek dostarczania co miesiąc po beczce piwa na potrzeby starościńskie. W okresie zaborów stworzono specjalne piwo dla urzędników rosyjskich - piwo gabinetowe.

Ważniejszą rangę stanowiło określenie piwa przewoźnego, które z biegiem czasu w prawnej klasyfikacji zostało połączone z piwem zagranicznym. Nazwa wzięła się stąd, że można było dostarczać trunek do innych miejscowości, a to oznaczało, że piwo to musiało fermentować podczas transportu. 

reklama

W XVI, XVII wieku istniał specjalny gatunek piwa produkowanego w mieście, które Sejm nazywał „Piwo piotrkowskie”. Browar Franciszka Braulińskiego w 20-leciu międzywojennym produkował piwo o nazwie „Porter Trybunalski”. W pierwszej połowie XIX wieku piwowarstwo podupadłe i dopiero ustanowienie z Piotrkowa stolicy guberni, wraz z rozwojem gospodarczym całego zaboru rosyjskiego, przyniosło rozwój.

W okresie staropolskim handlowano w mieście nie tylko produktami lokalnymi: piwem zwyczajnym, piwem piotrkowskim produkowanym ze słodów pszenicznych i jęczmiennych, ale także tuszyńskim, wolborskim, pabianickim, piątkowskim, brzezińskim, angielskim. Wiek XIX i XX rozszerza powyższą klasyfikację o piwa produkowane na miejscu: ciemne i jasne, porter, zdrój, bawarskie, marcowe, kulmbachskie, jak i sprowadzane od innych producentów: żywieckie, okocimskie czy warszawskie.

reklama

Browary piotrkowskie i karczmy miejskie

Browary lokowano poza miastem właściwym. Na Przedmieściu Krakowskim, Przedmieściu Warszawskim i Biskupiżnie. Pozostała produkcja piwa skupiała się w karczmach miejskich i na terenach podmiejskich: Śródmiejski Zajazd pod Matką Boską (Plac Czarnieckiego 7), Ostatni Grosz (Wójtostwo - w XIX wieku karczma ta należała do rodziny Bartenbachów), Gościniec Litewski, Gościniec Stary (za Wielką Wsią), Kancelaria, Podzamcze, Psia Górka (Wielka Wieś), Pohulanka (Starostwo), Karczma Rakowska, Karczma Krakowska (Przedmieście Krakowskie), Karczma na Bugaju (przy stawie Bugaj), Tumidaj (Tumidajka), Karczma ku Bykom (na drodze wrocławskiej), w Meszczach, na Szczekanicy.

reklama

W drugiej połowie XIX wieku niewielkie zakłady Feliksa Kalinowskiego, Markusa Brauna, Juliusza Abrahamsona, Wojciecha Schilda, Kazimierza Wróblewskiego, Joska Windheima, uległy dwóm potentatom: Andrzejowi i Franciszkowi Ksaweremu Spahnom (późniejszy browar Braulińskiego) i podpułkownika Andrzeja Mroczkiewicza (późniejszy browar Bartenbachów). Małe zakłady zaprzestały produkcji i zajęły się głównie dystrybucją piwa.

W początkach XX wieku największą, rolę w piotrkowskiej branży browarniczej odegrały tylko dwa zakłady: browar Bartenbachów oraz browar Braulińskiego. Odzyskanie niepodległości przez Polskę sprzyjało rozwojowi browaru Braulińskiego. Zakład Bartenbachów nie
przetrwał I wojny światowej.

Szlak Piwowarski w Piotrkowie 

To jeden z głównych szlaków turystycznych Piotrkowa. Prowadzi przez miejsca związane z historią piwa i jego wytwarzania, jak i konsumpcji, od czasów średniowiecza, przez sejmy i koronne trybunały, burzliwe czasy zaborów, międzywojnie, aż po czasy współczesne. Szlak został wytyczony przez  PTTK w Piotrkowie Trybunalskim.

reklama
WRÓĆ DO ARTYKUŁU
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama