Piotrkowska fabryka Stanisława i Stefana Krukowskich, którzy w krótkim czasie stali się jednymi z największych producentów organów na ziemiach polskich, rozpoczęła działalność w drugiej połowie XIX wieku. Choć działały wówczas w mieście cztery wytwórnie organów kościelnych, to instrumenty Krukowskich znaleźć można nadal w licznych kościołach w Polsce.
„Fabryka Organów Stanisław Krukowski i Syn w Piotrkowie Trybunalskim” od 1913 roku działała w budynku przy obecnej ulicy Jarosława Dąbrowskiego 6. Istniała tam aż do roku 1963. Od 1910 r. współpracował ze Stanisławem Krukowskim jego syn – Stefan. W 1920 r. on właśnie przejął kierownictwo „Fabryki Organów St. Krukowski i Syn w Piotrkowie Trybunalskim”.
W roku 1948 Stefan Krukowski zakupił fabrykę organów Carla Berschdorfa w Nysie, która znajdowała się pod komisarycznym zarządem państwowym po deportacji jej właściciela do Niemiec. Działalność "Wytwórni Organów St. Krukowski i Syn w Piotrkowie Trybunalskim" została zakończona wraz ze śmiercią Stefana Krukowskiego w 1963 r. Zmarł na zawał serca. Fabryka Krukowskich zatrudniała od kilku do kilkudziesięciu pracowników.
ZOBACZ TAKŻE: "Pioma" w Piotrkowie produkowała dla górnictwa. To tu świętowano barbórkę [ZDJĘCIA]
Organomistrz z Piotrkowa
Organomistrz Stanisław Krukowski samodzielną działalność rozpoczął około 1879 r. w Warszawie, a w 1882 r. osiedlił się w Piotrkowie Trybunalskim z żoną Zofią Wołłowicz. Tu wszedł do spółki z innymi organomistrzem Konstantym Mieszczankowskim. Rozwiązano ją jednak ok. 1885 r.Wiadomo, że w 1887 roku Krukowski podjął się budowy organów dla kościoła parafialnego w Żelechlinku. W latach 1888 – 1910 budował przeciętnie dwa nowe instrumenty w ciągu roku. Stanisław Krukowski zajmował się również produkcją fisharmonii.
O fabryce Krukowskich pracę doktorską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim napisał ksiądz Antoni Pietrzyk „Działalność organmistrzowska Stanisława i Stefana Krukowskich w latach 1879-1963"
Zidentyfikował 67 organów, które zbudował Stanisław Krukowski do wybuchu I wojny światowej. Działał głównie w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego, Radomska i Łodzi, ale także na terenie obecnych województw: mazowieckiego, świętokrzyskiego, śląskiego, małopolskiego, wielkopolskiego oraz kujawsko-pomorskiego.
W okresie PRL-u, syn Stanisława Stefan Krukowski zbudował około 20 instrumentów usytuowanych w kościołach na terenie obecnych województw: łódzkiego, mazowieckiego, podlaskiego, wielkopolskiego, świętokrzyskiego, śląskiego, lubelskiego i kujawsko-pomorskiego.
ZOBACZ TAKŻE: Komin fabryczny przy Sulejowskiej w Piotrkowie. Tyle zostało ze świetności przemysłowego kompleksu [ZDJĘCIA]
Organy z piotrkowskiej fabryki
Organy Krukowskich znajdują się między innymi w głównej nawie kościoła parafialnego pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża św. w Łodzi. Zbudował je Stanisław Krukowski. W Piotrkowie Trybunalskim Stefan Krukowski zbudował organy w kościele ewangelickim.Wykonane przez Stefana zostały organy w kościele parafialnym w Skalbmierzu, w kościele pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Ostrowcu Świętokrzyskim, organy w kościele pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej w Pabianicach, w kościele św. Trójcy w Radomiu, pod wezwaniem św. Szczepana w Krakowie oraz św. Kazimierza w Łodzi, a także u franciszkanów w Kaliszu.
Najbardziej odległe realizacje to budowy instrumentów na Kresach (obecnie Ukraina) w Szumsku koło Tarnopola i Stanisławowie (Ivano-Frankivsk).
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.