![Kamienica przy placu Czarnieckiego 4 w Piotrkowie. Jeden dom przy trzech ulicach [ZDJĘCIA] - Zdjęcie główne](https://static.ddbelchatow.pl/galleries/34010a7d-4724-423b-82d5-f7958044bb30)
Kamienica została wybudowana na działce wspólnej dla trzech budynków. Nie jest znana dokładna data budowy poszczególnych skrzydeł kamienicy. Według pierwszego zapisu w księdze hipotecznej z roku 1844 w tym miejscu stał już dom mieszkalny, piętrowy, murowany z cegły palonej na zaprawie wapiennej z piwnicami, pokryty dachówką karpiówką.
Na planie z roku 1824 na tym terenie znajdują się dwa budynki założone na rzutach o nieregularnym kształcie. Nie są to jednak pierwotne budynki kamienicy narożnej, bo zajmują środkową część posesji, w miejscu gdzie obecnie jest podwórze.
W zapisach z połowy XIX wieku długość budynku od strony placu Czarnieckiego wynosiła 47,5 łokci, szerokość 23 łokci; od ulicy Wojska Polskiego długość kamienicy wynosiła 38 i łokci, szerokość 16 łokci i wysokość 12,5 łokci.
W przeliczeniu na obecny system miarowy rzut przyziemia zgadza się zasadniczo z obecnym rzutem budynków od strony wschodniej i północnej. Również więźba dachowa jest wspólna dla dwóch skrzydeł kamienicy. Na tej podstawie można sądzić, że były to pierwotne budynki, które następnie zostały przebudowane. Skrzydło zachodnie wybudowano później.
ZOBACZ TAKŻE: Komin fabryczny przy Sulejowskiej w Piotrkowie. Tyle zostało ze świetności przemysłowego kompleksu [ZDJĘCIA]
Plac zbudowany przez Bartenbachów
Miejsce, które nosi obecnie nazwę placu Stefana Czarnieckiego dawniej nazywana była ul. Żydowską, pl. Nikołajewskim, Nowym Rynkiem, Rynekiem Maślanym. na terenie Starego Miasta Piotrkowa. Z licznych przekazów wynika, iż co najmniej od XVI wieku piotrkowscy Żydzi osiedlać się mogli tylko Podzamczu, stąd nazwa ul. Żydowskiej, żywa aż do końca XVIII wieku.W roku 1882 rozpoczęto w Piotrkowie Trybunalskim budowę handlowego pasażu mieszczącego 40 sklepów. Inwestorem był Rudolf Bartenbach, a projektował architekt miejski Aleksander Białkowski. Wśród mieszkańców spopularyzowała się wówczas nowa, polska nazwa placu Rynek Maślany.
W roku 1845 nieruchomość przy obecnym placu Czarnieckiego 4 zakupił ks. kanonik Paweł Świątkowski od Feliksa Wama. Następnie w roku 1848 kamienicę zakupiła Franciszka Świątkowska, właścicielka dwóch pozostałych nieruchomości na tej działce. Po jej śmierci w roku 1855 nieruchomość nabył Ludwik Świątkowski a następnie Stanisław Świątkowski. Od roku 1865 właścicielem kamienicy był Dymitr Ilkowicz, major wojsk carsko-rosyjskich, a następnie Klara Głębocka. Po jej śmierci spadek odziedziczyła Aleksandra Głębocka Dykman.
Kolejnym właścicielem od roku 1880 był Wolf Lewiński. W roku 1917 nieruchomość wraz z dwoma pozostałymi kamienicami nabyli Luzer i Ruchla Szchönfeld oraz Chil-Hersz i Hena-Rachel Działowscy.
Nieruchomości wielokrotnie wystawiano na licytację z powodu zadłużenia wysoką pożyczką Piotrkowskiego Towarzystwa Kredytowego Miejskiego. Po wojnie nieruchomość przeszła na własność Skarbu Państwa, a następnie miasta. Kamienica od początku pełniła funkcję mieszkalną.
ZOBACZ TAKŻE: Województwo piotrkowskie powstało 1 czerwca 1975 roku. Jego istnienie to też okres rozkwitu Piotrkowa [ZDJĘCIA]
Trzy skrzydła, trzy adresy
Budynek usytuowany jest u zbiegu placu Czarnieckiego i ul. Wojska Polskiego od strony północno- wschodniej oraz u zbiegu ul. Rwańskiej i Wojska Polskiego od strony północno-zachodniej. Jest to budynek narożny, złożony z trzech skrzydeł.Pierwsze skrzydło (pl. Czarnieckiego. 4), z elewacją frontową zwróconą ku wschodowi, stanowi zamknięcie linii pierzei zachodniej pl. Czarnieckiego od strony północnej. Elewacja frontowa skrzydła środkowego (ul. Wojska Polskiego 22), zwrócona jest ku północy. Trzecie skrzydło (ul. Rwańska 9), elewacją frontową zwróconą ku zachodowi, stanowi zamknięcie linii pierzei wschodniej zabudowy ul. Rwańskiej od strony północnej.
Elewacja frontowa kamienicy nosi cechy klasycystyczne. Budynek murowany z cegły ceramicznej, dwukondygnacyjny, podpiwniczony z użytkowym poddaszem, przykryty dwuspadowym dachem. Elewacja frontowa jest dwukondygnacyjna na niewysokim cokole. Pomiędzy kondygnacjami profilowany gzyms kordonowy. Narożnik zwieńczony attyką.
ZOBACZ TAKŻE: Słowackiego w Piotrkowie nosiła wiele nazw. Od XIX wieku najbardziej reprezentacyjna arteria w mieście [ZDJĘCIA]
Plac Czarnieckiego w Piotrkowie
Plac Czarnieckiego w Piotrkowie to jeden z zabytkowych elementów Starego Miasta, wpisany do rejestru zabytków. Zwany był przeszłości Placem Maślanym lub Małym Rynkiem. Zabytkowe budynki wokół niego pochodzą nawet z XVIII wieku. Wiele z nich było własnością piotrkowskich piwowarów - rodziny Bartenbachów. To na Rynku Maślanym zbudowali swój kapitał.Plac Stefana Czarnieckiego ma wydłużony kształt. Na północy graniczy z ul. Wojska Polskiego, a w południowo-zachodnim narożniku łączy się bezpośrednio z Rynkiem Trybunalskim. Po wschodniej stronie wychodzi z niego ul. Zamkowa i ul. Farna. Skwer na środku placu Czarnieckiego jest skwer. Zieleniec został tam założony i zadrzewiony w 1887.
Plac wraz z całym Starym Miastem wpisany jest do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Jego układ pochodzi prawdopodobnie z okresu średniowiecza, gdy kształtowała się Starówka. W obecnej formie powstał jednak dopiero w XIX wieku, po pożarze miasta w 1819 roku. Plac zastąpił biegnące tędy dawniejszej ul. Krótką i ul. Żydowską. By go wytyczyć, usunięto stare zabudowania.
Do rejestru zabytków są też wpisane budynki pod adresem plac Czarnieckiego nr 7, nr 9 oraz nr 10. Do gminnej ewidencji zabytków miasta Piotrkowa Trybunalskiego są też wpisane nieco młodsze kamienice pod nr 2, nr 3 oraz nr 4, jak również kamienica pod nr 5 i pod nr 8.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.