reklama

Zamek Byki w Piotrkowie. Przechodził zmienne koleje losu [ZDJĘCIA]

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor:

Zamek Byki w Piotrkowie. Przechodził zmienne koleje losu [ZDJĘCIA] - Zdjęcie główne
Zobacz
galerię
13
zdjęć

reklama
Udostępnij na:
Facebook
HistoriaDawniej była to wieś Byki, teraz siedziba rodu Jaxa-Bykowskich herbu Gryf znajduje się w granicach Piotrkowa Trybunalskiego. Zamek Bykowskich, albo też zamek Byki to charakterystyczna budowla, w jakiej obecnie mieści się Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego z adresem przy ul. Kasztelańskiej.
reklama

Wieś Byki, obecnie w granicach Piotrkowa, to dawna włas­ność pry­wat­na Woj­cie­cha i Mi­ko­ła­ja Ja­xa-By­kow­skich her­bu Gryf. Dwór mu­ro­wa­ny w tym miej­scu przy­pusz­czal­nie powstał do­pie­ro na prze­ło­mie XVI i XVII wie­ku, a wzniósł go kasz­te­lan sieradzki Jan Sta­ni­sław By­kow­ski.

Gmach w obecnym kształcie ma wy­gląd, jaki uzyskał po XIX-wiecz­nej prze­bu­do­wie. Znajduje się w rejestrze zabytków, podobnie jak okalający go park.

Dokładna data budowy zamku nie jest znana. Pierwsza wzmianka źródłowa o zamku pochodzi z 1604 roku i dotyczy przebudowy przez wojewodę sieradzkiego Jana Stanisława Bykowskiego.

To budowla murowana, późnorenesansowa, zbudowana na rzucie wydłużonego prostokąta. Część środkowa budynku i baszta jest trzykondygnacyjna, skrzydła mają dwie kondygnacje. W narożach zachowały się dwie baszty. Na uwagę zasługują renesansowe obramowania okien i portale. W części pomieszczeń zachowały się kolebkowe sklepienia oraz drewniane stropy.

reklama

Zabytek w granicach Piotrkowa

Praw­do­po­dob­nie naj­star­szym ele­men­tem dwo­ru jest wie­ża sto­ją­ca w je­go cen­tral­nej czę­ści, któ­rej po­wsta­nie hi­sto­ry­cy da­tu­ją na dru­gą po­ło­wę XVI wie­ku. Pier­wot­nie by­ła to kon­struk­cja wol­no­sto­ją­ca, wznie­sio­na na pla­nie pro­sto­ką­ta o bo­kach 7 na 12 me­trów, któ­rą pod ko­niec XVI wie­ku roz­bu­do­wa­no i do któ­rej od po­łu­dnia do­sta­wio­no mie­rzą­ce 28 me­trów dłu­go­ści skrzy­dło miesz­kal­ne.

Przypuszczalnie na początku XVII wieku w wie­ży przebito bramę, a jej wschod­nią ele­wa­cję ozdo­bio­no por­ta­lem bram­nym uję­tym w pół­ko­lum­ny, or­na­men­tem ple­cion­ko­wym, efek­tow­nym masz­ka­ro­nem oraz kar­tu­szem her­bo­wym z wi­ze­run­kiem gry­fa.

Od północy i południa do wieży bramnej przy­le­ga­ją skrzy­dła miesz­kal­ne. Podobno był kiedyś otoczony fosą. Od po­łu­dnia i za­cho­du ota­cza zamek park, któ­ry daw­niej był więk­szy i praw­do­po­dob­nie na­wod­nio­ny ka­na­ła­mi. Na północ od zamku zachowały się stawy.

reklama

Zamek Byki i jego dzieje

Budowlę murowaną wzniósł Jan Stanisław Bykowski. Po jego śmierci majątek prze­cho­dzi w rę­ce je­go sy­na Prze­my­sła­wa z Kos­so­wa, kasz­te­la­na sie­radz­kie­go, a następnie By­ki dzie­dzi­czą trzej je­go sy­no­wie: Alek­san­der, Sta­ni­sław oraz Jan. Cór­ka te­go ostat­nie­go, Zo­fia, po wyj­ściu za mąż za stol­ni­ka owruc­kie­go Ada­ma Skó­rzew­skie­go her­bu Ogoń­czyk w 1693 ro­ku wno­si mu pa­łac ja­ko wia­no mał­żeń­skie.

W la­tach 20. XVIII wie­ku na­stę­pu­je roz­bu­do­wa i mo­der­ni­za­cja, obej­mu­ją­ca głów­nie je­go pół­noc­ną część, ak­cen­to­wa­ną od­tąd cha­rak­te­ry­stycz­ną ośmio­bocz­ną wie­żą ze strzel­ni­ca­mi. Ostat­ni­mi ze Skó­rzew­skich wła­ści­cie­la­mi dwo­ru zo­sta­ją dzie­ci Zo­fii i Ada­ma: Sta­ni­sław, Jan, Pe­tro­nel­la i Zu­zan­na, któ­ra po wej­ściu w zwią­zek mał­żeń­ski z An­to­nim Je­ło-Ma­liń­skim, cześ­ni­kiem wo­łyń­skim, prze­ka­zu­je mu By­ki ja­ko wła­sność dzie­dzicz­ną.

W 1755 roku ru­nę­ła część za­chod­nia zamku miesz­czą­ca m.in. ka­pli­cę, a skut­ki tej ka­ta­stro­fy na­pra­wio­no je­dy­nie do­raź­nie.

W 1760 roku bracia Aleksander i Sta­ni­sław Ma­liń­scy sprze­da­ją oko­licz­ne do­bra Mi­cha­ło­wi Wę­ży­ko­wi z Wi­da­wy her­bu Wąż, pod­sto­le­mu ino­włodz­kie­mu. Wę­ży­ko­wie nie miesz­ka­ją w zamku, dzier­ża­wiąc go mniej za­moż­nym ro­dzi­nom szla­chec­kim. Po Mi­cha­le ma­ją­tek dzie­dzi­czy je­go syn Adam Wę­żyk, a w ro­ku 1847 ku­pu­ją go Je­zio­rań­scy.

W 1821 roku ba­wił w By­kach Jan Ur­syn Niem­ce­wicz. Wspo­mi­nał o nim póź­niej w swo­ich Pa­mięt­ni­kach.

Podczas pierwszej wojny światowej w By­kach sta­cjo­nu­ją od­dzia­ły nie­miec­kie.  Pod­czas dru­giej woj­ny świa­to­wej Niem­cy urzą­dzi­li tu po­miesz­cze­nia dla zwie­rząt go­spo­dar­skich.

No­wym wła­ści­cie­lem zo­sta­je ro­dzi­na Czar­nec­kich. W roku 1961 Maksym Czarnecki, ostatni pry­wat­ny wła­ści­ciel dwo­ru, prze­ka­zu­je gmach pań­stwu pol­skie­mu z prze­zna­cze­niem na po­trze­by oświa­ty rol­ni­czej. Odrestaurowano go w latach 1959-1964. Kosztowało to wówczas około siedmiu milionów złotych.

W 1964 w By­kach otwar­te zo­sta­je Tech­ni­kum Rol­ni­cze. W póź­niej­szych la­tach mieściło się tu Policealne Studium Weterynaryjne, potem Zasadnicza Szkoła Ogrodnicza, a od roku 1980 mieści się tu Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.

reklama

 

reklama
WRÓĆ DO ARTYKUŁU
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama