Wieś Byki, obecnie w granicach Piotrkowa, to dawna własność prywatna Wojciecha i Mikołaja Jaxa-Bykowskich herbu Gryf. Dwór murowany w tym miejscu przypuszczalnie powstał dopiero na przełomie XVI i XVII wieku, a wzniósł go kasztelan sieradzki Jan Stanisław Bykowski.
Gmach w obecnym kształcie ma wygląd, jaki uzyskał po XIX-wiecznej przebudowie. Znajduje się w rejestrze zabytków, podobnie jak okalający go park.
Dokładna data budowy zamku nie jest znana. Pierwsza wzmianka źródłowa o zamku pochodzi z 1604 roku i dotyczy przebudowy przez wojewodę sieradzkiego Jana Stanisława Bykowskiego.
To budowla murowana, późnorenesansowa, zbudowana na rzucie wydłużonego prostokąta. Część środkowa budynku i baszta jest trzykondygnacyjna, skrzydła mają dwie kondygnacje. W narożach zachowały się dwie baszty. Na uwagę zasługują renesansowe obramowania okien i portale. W części pomieszczeń zachowały się kolebkowe sklepienia oraz drewniane stropy.
Zabytek w granicach Piotrkowa
Prawdopodobnie najstarszym elementem dworu jest wieża stojąca w jego centralnej części, której powstanie historycy datują na drugą połowę XVI wieku. Pierwotnie była to konstrukcja wolnostojąca, wzniesiona na planie prostokąta o bokach 7 na 12 metrów, którą pod koniec XVI wieku rozbudowano i do której od południa dostawiono mierzące 28 metrów długości skrzydło mieszkalne.Przypuszczalnie na początku XVII wieku w wieży przebito bramę, a jej wschodnią elewację ozdobiono portalem bramnym ujętym w półkolumny, ornamentem plecionkowym, efektownym maszkaronem oraz kartuszem herbowym z wizerunkiem gryfa.
Od północy i południa do wieży bramnej przylegają skrzydła mieszkalne. Podobno był kiedyś otoczony fosą. Od południa i zachodu otacza zamek park, który dawniej był większy i prawdopodobnie nawodniony kanałami. Na północ od zamku zachowały się stawy.
Zamek Byki i jego dzieje
Budowlę murowaną wzniósł Jan Stanisław Bykowski. Po jego śmierci majątek przechodzi w ręce jego syna Przemysława z Kossowa, kasztelana sieradzkiego, a następnie Byki dziedziczą trzej jego synowie: Aleksander, Stanisław oraz Jan. Córka tego ostatniego, Zofia, po wyjściu za mąż za stolnika owruckiego Adama Skórzewskiego herbu Ogończyk w 1693 roku wnosi mu pałac jako wiano małżeńskie.W latach 20. XVIII wieku następuje rozbudowa i modernizacja, obejmująca głównie jego północną część, akcentowaną odtąd charakterystyczną ośmioboczną wieżą ze strzelnicami. Ostatnimi ze Skórzewskich właścicielami dworu zostają dzieci Zofii i Adama: Stanisław, Jan, Petronella i Zuzanna, która po wejściu w związek małżeński z Antonim Jeło-Malińskim, cześnikiem wołyńskim, przekazuje mu Byki jako własność dziedziczną.
W 1755 roku runęła część zachodnia zamku mieszcząca m.in. kaplicę, a skutki tej katastrofy naprawiono jedynie doraźnie.
W 1760 roku bracia Aleksander i Stanisław Malińscy sprzedają okoliczne dobra Michałowi Wężykowi z Widawy herbu Wąż, podstolemu inowłodzkiemu. Wężykowie nie mieszkają w zamku, dzierżawiąc go mniej zamożnym rodzinom szlacheckim. Po Michale majątek dziedziczy jego syn Adam Wężyk, a w roku 1847 kupują go Jeziorańscy.
W 1821 roku bawił w Bykach Jan Ursyn Niemcewicz. Wspominał o nim później w swoich Pamiętnikach.
Podczas pierwszej wojny światowej w Bykach stacjonują oddziały niemieckie. Podczas drugiej wojny światowej Niemcy urządzili tu pomieszczenia dla zwierząt gospodarskich.
Nowym właścicielem zostaje rodzina Czarneckich. W roku 1961 Maksym Czarnecki, ostatni prywatny właściciel dworu, przekazuje gmach państwu polskiemu z przeznaczeniem na potrzeby oświaty rolniczej. Odrestaurowano go w latach 1959-1964. Kosztowało to wówczas około siedmiu milionów złotych.
W 1964 w Bykach otwarte zostaje Technikum Rolnicze. W późniejszych latach mieściło się tu Policealne Studium Weterynaryjne, potem Zasadnicza Szkoła Ogrodnicza, a od roku 1980 mieści się tu Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.