Piotrków został wyzwolony spod niemieckiej okupacji 18 stycznia 1945 roku. Miasto zostało zdobyte przez Armię Czerwoną, która 12 stycznia rozpoczęła operację styczniową i ruszyła z ofensywą z linii Wisły. Do Piotrkowa dotarły oddziały I Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Gieorgija Żukowa. 15 stycznia 1945 roku wojska radzieckie przekroczyły Pilicę.
ZOBACZ TAKŻE: Ponad ćwierć wiek temu Piotrków stracił status miasta wojewódzkiego. Likwidacja województwa piotrkowskiego [ZDJĘCIA]
Piotrków wyzwolony w operacji styczniowej
Niemcy spodziewali się okrążenia miasta. W Piotrkowie znajdował się silny niemiecki garnizon z kilkoma tysiącami żołnierzy, a Piotrków był otoczony kręgiem umocnień polowych złożonych z paru linii rowów strzeleckich i pola minowych. W bezpośrednim sąsiedztwie miasta budowana była od połowy 1944 r. „Linia Pilicy”, na którą składało się szereg żelbetonowych bunkrów i schronów.Załoga niemiecka miasta składała się z pododdziałów niemieckich 97 Dywizji Piechoty, Dywizji Grenadierów Pancernych „Brandenburg”, pułku piechoty SS „Ostland”, 19 Dywizji Pancernej, 10 Dywizji Grenadierów Pancernych oraz 174 Dywizji Piechoty.
Oddziały Armii Czerwonej ruszyły w kierunku Piotrkowa w nocy z 16 na 17 stycznia 1945 r. Wieczorem 17 stycznia oddziały radzieckie przypuściły pierwszy szturm na Piotrków. Do drugiego szturmu doszło po północy. Atak prowadzony był z trzech stron. Nad ranem 18 stycznia 1945 r. miasto było już niemal w całości w rękach Rosjan.
Czołgi radzieckie pokonały niemieckie umocnienia. Zostały przeprowadzone przez czterech robotników rolnych. Mieczysław Gruchała, Andrzej Gawora, Władysława Żuber i Jan Adamski zgłosili się na przewodników. Do miasta wkroczyła radziecka 52 brygada pancerna pod dowództwem ppłk. Ludwika Kurista.
ZOBACZ TAKŻE: Osiedle Piastowskie w Piotrkowie. Powstały tu pierwsze piotrkowskie wysokościowce [ZDJĘCIA]
Gorzki smak wolności
Wkrótce po wyzwoleniu spod niemieckiej okupacji, mieszkańcy miasta znaleźli się w nowej rzeczywistości. O ich codzienności zaczęła decydować Armia Czerwona.W styczniu 1945 roku dowódca I Frontu Białoruskiego Marszałek Związku Radzieckiego Gieorgij Żukow wydał rozkaz nakazujący ludności na zajętych terenach oddanie broni palnej i wojskowej broni białej, a także amunicji i materiałów wybuchowych.
"W celu zapewnienia bezpieczeństwa ludności i utrzymania porządku w strefie działań wojennych oraz na terytorium Polski wyzwolonej od niemiecko-faszystowskich najeźdźców rozkazuję:
1) Wszystkie organizacje społeczne i ludność winny w ciągu trzech dni od chwili ogłoszenia niniejszego rozkazu, oddać komendantom wojskowym miast i gmin w miejscu zamieszkania, wszelką posiadaną broń palną i wojskową broń białą, a także amunicję i materiały wybuchowe.
2) Organizacje społeczne i osoby, które ze względu na rodzaj służby mają prawo do posiadania broni palnej, obowiązane są w przeciągu trzech dni od chwili opublikowania niniejszego rozkazu zarejestrować swoją broń u komendantów wojennych miast i gmin w miejscu zamieszkania i otrzymać od nich zezwolenie na prawo przechowywania i noszenia broni.
3) Po upływie trzech dni od chwili opublikowania niniejszego rozkazu osoby, bezprawnie przechowywujące broń, amunicję i materiały wybuchowe, będą pociągane do surowej odpowiedzialności sądowej,
zgodnie z prawem wojennym.
4) Komendanci miast i gmin zobowiązani są wykonywać surową kontrolę nad wypełnieniem niniejszego rozkazu."
Podpisał rozkaz dowódca I Frontu Białoruskiego Marszałek Związku Radzieckiego Gieorgij Żukow oraz członek Rady Wojennej I Frontu Białoruskiego Generał lejtenant Konstantin Telegin.
11 lutego 1945 r. odbyły się w Piotrkowie uroczystości powitana polskiej 9 Dywizji Piechoty, w trakcie których gen. Nałęcz-Gołębicki wygłosił okolicznościowe przemówienie i złożył kwiaty na grobie nieznanego żołnierza.
Wojska polskie i radzieckie przeszły przez Piotrków w defiladzie. 24 lutego miasto gościło ówczesnego Naczelnego Dowódcę Wojska Polskiego gen. Michała Rolę-Żymierskiego.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.