![Tak powstawała słynna "Gierkówka". 50 lat temu Piotrków zyskał szybkie połączenie z Warszawą [ZDJECIA] - Zdjęcie główne](https://static.ddbelchatow.pl/galleries/5a794dfd-4bfb-4062-ae33-085b3b33de8b)
"Gierkówka" miała być pierwszą z autostrad, jakich sieć miała powstać w Polsce w ciągu 30 lat. Trasa z Warszawy do Katowic przez Piotrków Trybunalski służyła kierowcom ponad 40 lat.
Oficjalne otwarcie "Gierkówki" nastąpiło 11 października 1976 r. Budowa trasy Warszawa-Katowice miała znaczenie gospodarcze, ale także propagandowe. Ostateczną decyzję o jej budowie podjęto 1973 r. Inwestycja miała być wzorem dla przyszłych inwestycji drogowych.
Nazwana „Gierkówką” od nazwiska I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Edwarda Gierka. Trasa Warszawa-Katowice miała pokazać na co stać ówczesną władzę, a nie bez znaczenia było także śląskie pochodzenie stojącego na czele partii. Droga była budowana w latach 1973-1976, a więc w szczytowym okresie inwestycji gierkowskich.
W pierwszej decyzji z 1972 r. była mowa o budowie autostrady Warszawa-Łódź-Piotrków-Częstochowa-Katowice. Ostatecznie zdecydowano się na modernizację istniejącej trasy Warszawa-Katowice przez dobudowę drugiej jezdni do istniejącej drogi. Oficjalna decyzja o budowie zapadła 23 kwietnia 1973 roku. Datę zakończenia budowy ustalono na 31 grudnia 1976 r. Okres robót drogowych ustalono na 36 miesięcy.
Trasa Warszawa-Katowice było tylko częścią większego planu budowy ogólnopolskiej sieci autostrad. Jego główne cele to przygotowanie sieci drogowej do zwiększającego się transportu drogowego, zapewnienie połączeń ośrodków przemysłowych i gospodarczych oraz zapewnienie szybkiego i bezpiecznego ruchu samochodowego. W tym samym czasie zaczęła się produkcja Fiata 126p na włoskiej licencji, co miało przyczynić się do rozwoju motoryzacji w Polsce.
ZOBACZ TAKŻE: 50 lat temu Piotrków został stolicą województwa. 1 czerwca 1975 roku powstało województwo piotrkowskie [ZDJĘCIA]
Jak budowano "Gierkówkę"?
Prace obejmowały odcinek od miejscowości Janki w województwie warszawskim do miasta Siewierz w województwie katowickim o łącznej długości 276 kilometrów. Całość podzielono podzielona na kilka odcinków budowlanych: Warszawa - Tomaszów Mazowiecki, Tomaszów Mazowiecki - Piotrków Trybunalski, Piotrków Trybunalski - Częstochowa, przejście przez Częstochowę i Częstochowa -Siewierz.Specjalne parametry miały być zastosowane w przypadku odcinka Piotrków Trybunalski - Częstochowa. Przeprowadzone badania wykazały nieopłacalność dobudowy drugiej jezdni do istniejącego odcinka, postanowiono więc wybudować drogę idącą nowym śladem. Odcinek Piotrków - Częstochowa miał powstać na trasie projektowanej autostrady Gdańsk-Łódź-Katowice-Ostrawa.
Odcinek Janki - Częstochowa miał kosztować około 3,5 mld zł, a odcinek Częstochowa - Siewierz około 800 mln zł.
Pod budowę drogi na 90 kilometrach odcinka Piotrków - Częstochowa wywłaszczenia gruntów obejmowały on około 600 hektarów, 4500 działek oraz 3500 gospodarstw. Rozebrano ponad 300 budynków mieszkalnych i gospodarczych.
Koszt budowy wyniósł ostatecznie około 4 mld złotych, a zaangażowanych w budowę było siedem ministerstw oraz 60 podwykonawców.
ZOBACZ TAKŻE: Kuchnia więzienna w dawnym areszcie. Była elementem zabytkowej zabudowy kompleksu [ZDJĘCIA]
Droga czynu żołnierskiego
Choć nazywana jest "Gierkówką", to drodze oficjalnie nadano tytuł "Trasy Czynu Żołnierskiego". Pod Piotrkowem Trybunalskim i pod Częstochową odbyły się także uroczystości odsłonięcia pomników "Czynu Żołnierskiego".Początkowo żołnierzy przydzielono do pomocy w budowie odcinka Warszawa - Piotrków. Najczęściej były to pododdziały polowych wojsk drogowych. Dowództwo poszczególnych pododdziałów składało się z oficerów z wykształceniem drogowym.
8 października 1975 r., żołnierzy budujących drogę odwiedził sam Edward Gierek. Towarzyszyli mu minister obrony gen. Wojciech Jaruzelski i minister komunikacji Mieczysław Zajfryd. Spotkanie odbyło się w jednostce wojskowej we Wrząsawie koło Częstochowy, gdzie stacjonowały jednostki drogowe i kolejowe, uczestniczące w budowie odcinka Piotrków - Częstochowa.
To dzięki wsparciu wojska polskiego drogę udało się oddać do użytku przed zakładanym terminem.
ZOBACZ TAKŻE: Słowackiego w Piotrkowie nosiła wiele nazw. Od XIX wieku najbardziej reprezentacyjna arteria w mieście [ZDJĘCIA]
Nowoczesna droga, za szybkie samochody
W momencie otwarcia długość trasy wynosiła 239 km. Chociaż na odcinku od od Piotrkowa do Częstochowy była przystosowana do ruchu o prędkości 120 km/h to na całej długości obowiązywało ograniczenie prędkości do 100 km/h.Niewielu kierowców stosowało się do ograniczeń prędkości. Odnotowywano przypadki jazdy blisko 200 km/h. Mimo nowoczesnego wykonania droga nie była autostradą. Drogą miała wiele skrzyżowań jednopoziomowych z torami kolejowymi i drogami podrzędnymi. Drogą jeździły wozy konne i traktory oraz rowerzyści.
Po oddaniu "Gierkówki" otwarto pierwsza w Polsce ekspresową linię autobusową Warszawa-Katowice. Inauguracyjny kurs odbył się 12 października 1976 r. O nowej linii informowała "Trybuna Ludu". Autobusy PKS na trasie Warszawa - Piotrków Trybunalski - Częstochowa - Katowice miały kursować dwa razy dziennie.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.