Filmowcy pokochali Piotrków Trybunalski. Miasto grało już Paryż i Warszawę

Piotrków Trybunalski,  a właściwie jego plenery i naturalną, gotową scenografię wykorzystano w około 40 filmach. Nie tylko Polskich.  Kręcono tu zdjęcia do ponad 20 filmów, w tym 8 seriali, 1 filmu krótkometrażowego i 19 filmów pełnometrażowych - 15 polskich, 4 zagranicznych.

Piotrków grał w kultowych produkcjach znanych reżyserów. Kręcono tu "Vabank", "Psy" czy nowsze produkcje jak "Listy do M." W Piotrkowie kręcono film, w którym rolę grał amerykański aktor Robin Williams.

O filmowym Piotrkowie Trybunalskim powstał przewodnik. Opisała filmowe szlaki Agnieszka Warchulińska. Przewodnik napisała i wydała w roku 2011. Jest też autorką książek "Sekrety Piotrkowa" oraz "Piotrków Trybunalski między wojnami. Opowieść o życiu miasta 1918-1939".

Filmowcy polscy chętnie wykorzystywali w swoich obrazach piotrkowską starówkę. Równie często w filmach grał stary areszt w Piotrkowie. Dziewiętnastowieczne kamieniczki udawały już na przykład Paryż, ale także międzywojenną Warszawę. W kultowym filmie Juliusza Machulskiego "Vabank" zagrała kamienica u zbiegu ul. Sieradzkiej z pl. Kościuszki. To tam filmowy Gustaw Kramer, czyli Leon Pietraszkiewicz, miał swój bank, do którego włamał się Kwinto.

Filmowcy odwiedzają Piotrków od kilkudziesięciu lat. W ostatnim dziesięcioleciu również byli tu kilkukrotnie. Między innymi powstały w Piotrkowie filmy "W ciemności" w 2011 roku, czy "Listy do M. 3" w roku 2017.

Filmowe obiekty wykorzystywane przez filmowców w Piotrkowie to także dworzec kolejowy, cerkiew pw. Wszystkich Świętych, synagoga oraz cmentarz przy ul. Cmentarnej.

Tytuły filmów, w których kręcono sceny w Piotrkowie Trybunalskim:
Ewa chce spać, reż. Tadeusz Chmielewski (1957)
Świadectwo urodzenia, reż. Stanisław Różewicz (1961)
Święta wojna, reż. Julian Dziedzina (1965)
Doktor Ewa, reż. Henryk Kluba (1970)
Jan Serce, reż. Radosław Piwowarski (1981)
Vabank, reż. Juliusz Machulski (1981)
Biesy, reż. Andrzej Wajda (1988)
Nowy Jork, czwarta rano, reż. Krzysztof Krauze (1988)
Psy, reż. Władysław Pasikowski (1992)
Uprowadzenie Agaty, reż. Marek Piwowski (1993)
Syzyfowe prace, reż. Paweł Komorowski (1998)
Pan Tadeusz, reż. Andrzej Wajda (1999)
Jakub kłamca, reż. Peter Kassovitz (1999)
Przeprowadzki, reż. Leszek Wosiewicz (2000)
Przedwiośnie, reż. Filip Bajon (2001)
Masz na imię Justine, reż. Franco de Pena (2005)
W ciemności, reż. Agnieszka Holland (2011)
1920 Bitwa Warszawska, reż. Jerzy Hoffman (2011)
Listy do M. 3, reż. Tomasz Konecki (2017)

Gdzie szukać filmowych informacji o Piotrkowie?

- 1957 - „Ewa chce spać” (Rynek Trybunalski); komedia o perypetiach tytułowej Ewy, uczennicy Technikum Geodezyjnego, która w przeddzień rozpoczęcia roku szkolnego poszukuje noclegu w dziwnym mieście i napotyka na swej drodze kilka niezwykłych osób, między innymi początkującego złodzieja Lulka i sympatycznego policjanta Piotra. 

- 1960 - „Świadectwo urodzenia” (Dworzec PKP, perony); dramat wojenny. Składająca się z trzech nowel opowieść o wojnie widzianej oczyma dziecka.

- 1963 - „Echo” dramat psychologiczny. Opowieść o uznanym adwokacie, który musi stawić czoło oskarżeniom o współpracę z gestapo w czasie II wojny światowej i który próbuje udowodnić, że ostrzegł zadenuncjowana przez siebie osobę. 

- 1964 - „Życie raz jeszcze” (ulica Strończyńskiego, ulica Sieradzka, ulica Rycerska) dramat polityczny, opowiada o dramatycznych losach trojga ludzi na tle politycznych przemian w kraju tuż po zakończeniu II wojny światowej. Idealistyczny komunista Jakuszyn, były pilot RAF-u Piotr i młoda działaczka ZWM Anna, osobiście doświadczają wypaczeń okresu stalinowskiego. 

- 1965 - „Potem nastąpi cisza” (ulica Rwańska, Rynek Trybunalski, ulica Łazienna Mokra, ulica Starowarszawska, ulica Żelazna, ulica Towarowa); dramat psychologiczny,  wojenna opowieść o nowo formowanym Wojsku Polskim, politycznych konfliktach roku 1944 i nieufności pomiędzy partyzantami AK i GL.

- 1965 - „Święta wojna" (Starówka, plac Kościuszki, plac Czarnieckiego, ulica Farna, plac Niepodległości, stadion KS "Concordia"); pierwsza polska pełnometrażowa komedia piłkarska. Opowieść o potyczkach kibiców dwóch śląskich drużyn „Naprzodu” i „Sparty”.

- 1965 - "Piwo” (Dworzec PKP, wnętrza i perony); nowela filmowa Bohaterem opowieści jest Henryk, mężczyzna, który widział jak hitlerowiec policzkuje jego matkę, i który nie zrobił nic by jej pomóc.

- 1970 – „Doktor Ewa” (ulica Rakowska, Rynek Trybunalski, ulica Grodzka, ulica Śląska); pierwszy polski serial obyczajowy o tematyce medycznej. 9-odcinkowa opowieść o młodej lekarce, która rezygnując z kariery w stołecznym szpitalu, podejmuje się pracy samodzielnego lekarza na prowincji. 

- 1970 - „Jak daleko stąd, jak blisko” (Huta Szkła Gospodarczego „Hortensja”); dramat psychologiczny. Opowieść o człowieku, który chcąc wyjaśnić przyczyny samobójstwa przyjaciela odbywa symboliczną podróż w przeszłość i głąb samego siebie.

- 1980 - „Jan Serce” (Rynek Trybunalski, południowa pierzeja); jeden z najsłynniejszych polskich seriali obyczajowych, opowiada o losach warszawskiego kanalarza, naiwnego idealisty poszukującego swojej drugiej połówki.

- 1982 - „Vabank” (ulica Sieradzka: „Złoty Róg”, Galeria); komedia w stylu retro. Opowieść o kasiarzu Kwinto, który przy pomocy grupy przyjaciół bierze odwet na nieuczciwym właścicielu banku Kramerze.

- 1985 - „W cieniu nienawiści” (kościół oo. Jezuitów, ulica Pijarska, ulica Krakowskie Przedmieście); obraz rozliczający się z tematyką Holocaustu w sposób inny niż dotychczasowy. Opowiada historię młodej kobiety, która narażając siebie i swoich bliskich, ukrywa żydowskie dziecko w okupowanej Warszawie. 

- 1988 - „Kanclerz” (Lotnisko sportowe), historyczny, filmowe dzieje kanclerza wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego.

- 1988 - „Nowy Jork, czwarta rano” (Dawny areszt przy ulicy Wojska Polskiego), komedia obyczajowa,  opowieść o ślicznej barmance Agnieszce, która za sprawą Józka, „pensjonariusza” pobliskiego więzienia, wplątuje się w napad na furgonetkę przewożącą rzekomo zużyte banknoty. 

- 1988 - „Komediantka” (ulica Pijarska, ulica Konarskiego, ulica Grodzka); film pełnometrażowy i 9-odcinkowy serial, ekranizacja dwóch powieści „Komediantki” i „Fermentów” Władysława Reymonta. Osadzona w środowisku warszawskich teatrzyków ogródkowych z początku XX wieku opowieść o losach młodej dziewczyny, Janki Orłowskiej, próbującej zrobić sceniczną karierę.

- 1988 - „Biesy” (Miejska Biblioteka, duża synagoga), francuska ekranizacja powieści Fiodora Dostojewskiego pod tym samym tytułem. Historia spisku i zabójstwa w kręgach XIX-wiecznych rosyjskich rewolucjonistów w pewnym prowincjonalnym miasteczku. 

- 1992 - „Daens” (ulica Starowarszawska); belgijsko-holendersko-francuska koprodukcja, filmowa biografia XIX-wiecznego belgijskiego księdza katolickiego Adolpha Daens’a, który walczył z przejawami społecznej niesprawiedliwości, doprowadził między innymi do zakazu zatrudniania dzieci w włókienniczej fabryce w Aalst. 

- 1992 - „Psy” (Dawny areszt przy ulicy Wojska Polskiego); film sensacyjny, jeden z najsłynniejszych polskich obrazów lat 90, zaliczany do kategorii tak zwanego mocnego męskiego kina. Historia byłego oficera UB, Franza, który postanawia pomścić zabitych w trakcie akcji specjalnej kolegów. 

- 1993 - „Uprowadzenie Agaty” (ulica Farna); melodramat z elementami komedii. Luźno nawiązująca do ucieczki Moniki Kren, córki wicemarszałka Sejmu, i Macieja Malisiewicza, opowieść o zakazanej miłości licealistki Agaty do Cygana, uciekiniera z więzienia.

- 1998 - „Syzyfowe prace” (I Liceum imienia Bolesława Chrobrego); 6-odcinkowy serial telewizyjny i pełnometrażowy film, nakręcony na podstawie powieści Stefana Żeromskiego pod tym samym tytułem. 

- 1999 - „Jakub kłamca” (ulica Starowarszawska, Rynek Trybunalski); amerykańsko-francusko-węgierska koprodukcja, dramat wojenny, filmowa adaptacja książki Jurka Beckera pod tym samym tytułem.Opowieść o mieszkańcu żydowskiego getta gdzieś w okupowanej Polsce, który chcąc podnieść na duchu współtowarzyszy niedoli kłamie, że posiada radioodbiornik i przekazuje im sfingowane wiadomości o klęskach Niemców na froncie.

- 1999 - „Pan Tadeusz” (ulica Rycerska, wejście na podwórko kamienicy przy Rynku Trybunalskim 1); filmowa adaptacja poematu Adama Mickiewicza.

- 2000 - „Przeprowadzki” (ulica Pijarska, podwórko vis-a-vis klasztoru oo. Jezuitów); saga rodzinna, 10-odcinkowy serial opowiadający kilkudziesięcioletnią historię firmy Szczygieł, której założyciel i pracownicy trudnili się przeprowadzkami. 

- 2001 - „Przedwiośnie” (ulica Pereca); film pełnometrażowy i 6-odcinkowy serial, filmowa adaptacja powieści Stefana Żeromskiego pod tym samym tytułem. 

- 2005 - „Masz na imię Justine” (ulica Rycerska, podwórko na tyłach Galerii); polsko-belgijsko-luksemburski dramat. Historia młodej polskiej dziewczyny, która podstępem zostaje wywieziona do Niemiec przez swojego chłopaka, a następnie sprzedana handlarzom żywym towarem, którzy chcą uczynić z niej prostytutkę Justine. 

- 2010 - „W ciemności” (Rynek Trybunalski, ulica Rwańska); film fabularny. Historia drobnego złodziejaszka, Leopolda Sochy, który zmienia się w bohatera ukrywającego grupę Żydów z lwowskiego getta. 

- 2010 – „Bitwa Warszawska” (ulica Starowarszawska, ulica Farna, plac Czarnieckiego); film o młodej aktorce Oli, jej bracie Janie oraz narzeczonym Andrzeju, których losy wplecione są w wydarzenia 1920 roku i Bitwę Warszawską. 

- 2017 - „Listy do M.3” (starówka); film opowiada historię kilku osób, którym w jeden magiczny dzień przydarzają się wyjątkowe chwile w niezwykły świąteczny czas pełen jest niespodzianek. Sceny do filmu kręcono w rynku i na okolicznych uliczkach, gdzie pokazywano jarmark bożonarodzeniowy.