Piotrków Trybunalski choć wziął swoją nazwę od Trybunału Koronnego, który obradował w mieście, to ma także w swej przeszłości wydarzenia, które rozpoczęły historię dwuizbowego parlamentu polskiego. To w Piotrkowie odbył się sejm walny koronny, który uważany jest za początek parlamentaryzmu.
W październiku 1468 r. rozpoczął się w Piotrkowie sejm walny koronny, w którym poza królem i senatorami, wzięli udział posłowie ziemscy wybrani na sejmikach. To początek polskiego parlamentaryzmu, jak dowodzi prof. Wacław Uruszczak z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ta isntytucja związana z Piotrkowem ma już 557 lat.
W okresie panowania króla Kazimierza Jagiellończyka ukształtowała się instytucja dwuizbowego parlamentu złożonego z trzech stanów: króla, członków rady królewskiej czyli senatorów oraz posłów szlacheckich, których król polecił wybrać na sejmikach powiatowych w całym królestwie. Pierwszy w 1468 r. został zwołany przez króla Kazimierza Jagiellończyka właśnie do Piotrkowa. W ten sposób powstała praktyka obradowania w sejmie z udziałem posłów wybranych na sejmikach, tworzących oddzielną izbę. Sejm zbierał się odtąd każdego roku.
W 1469 roku w Piotrkowie odbył się sejm, na którym Henryk VI Reuss von Plauen - nowo wybrany wielki mistrz zakonu krzyżackiego - złożył hołd Kazimierzowi IV Jagiellończykowi.
ZOBACZ TAKŻE: 50 lat temu Piotrków został stolicą województwa. 1 czerwca 1975 roku powstało województwo piotrkowskie [ZDJĘCIA]
Dlaczego sejmy zbierały się w Piotrkowie?
Położenie Piotrkowa na granicy Wielkopolski, Małopolski i Mazowsza stało się naturalnym miejscem zjazdów możnowładczych i synodów duchowieństwa z terenu całej Korony Polskiej.Według historyków, od początków istnienia miasto było miejscem zjazdów możnowładczych. W XIII wieku było co najmniej siedem takich wydarzeniach. Do większego zjazdu możnowładztwa polskiego w Piotrkowie doszło za panowania Kazimierza Wielkiego przynajmniej raz - w lutym 1346 r.
W czasach Władysława Jagiełły doszło do zjazdu możnowładztwa i rycerstwa, który miał miejsce w Piotrkowie od 28 lutego do 1 kwietnia 1388 r. W Piotrkowie wówczas król Jagiełło wydał dokument potwierdzający dotychczasowe przywileje dla możnowładztwa, rycerstwa i duchowieństwa.
W latach 1406 i 1407 w Piotrkowie doszło do zawiązania dwóch konfederacji, z których druga występuje w źródłach jako in conventions generali, a więc pretendującej do reprezentowania całej Polski. Obydwa sprzysiężenia powstały w okresie sporów toczonych pomiędzy szlachtą a duchowieństwem o zakres kompetencji sądów kościelnych i dziesięciny.
ZOBACZ TAKŻE: Kuchnia więzienna w dawnym areszcie. Była elementem zabytkowej zabudowy kompleksu [ZDJĘCIA]
Kiedy w Piotrkowie powstał dwuizbowy Sejm Polski?
Pierwszy raz zjazd możnowładztwa i szlachty mianem parlamentum generale określono w 1438 r. Wtedy to Władysław III, zwany później Warneńczykiem, po osiągnięciu pełnoletności dokonał zatwierdzenia wszystkich wcześniejszych przywilejów szlacheckich.Mianem generalnej określona została również konfederacja z 1446 r. zawiązana w Piotrkowie w związku ze stwierdzeniem śmierci Władysława III i koniecznością wyboru nowego króla.
W czasach Kazimierza Jagiellończyka w Piotrkowie podczas zjazdu z 1453 r król zatwierdził wszystkie dotychczasowe przywileje szlacheckie.
Według najnowszych badań historycznych jednak za pierwszy dwuizbowy Sejm Polski uznać należy ten, który rozpoczął się 9 października 1468 r. W październiku 1468 r. w Piotrkowie oprócz samego króla oraz senatorów pojawili się posłowie wybrani przez szlachtę na sejmikach ziemskich.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.