Kościół jezuitów to część jezuickiego kompleksu szkolnego. Charakterystyczna budowla jest uwieczniana na zdjęciach głównie dla jej urokliwej architektury z okresu baroku i rokoka. Budynki klasztorne wraz z kościołem wybudowano tak, że tworzą kształt podkowy.
Na kompleks składają się na nią trzy budynki. To gmach starego kolegium jezuickiego oraz kościół klasztorny zamykający dziedziniec i gmach nowego kolegium. Zespół w większości znajduje się obrębie murów obronnych miasta. Wybudowany został na działkach przylegających przylegających do muru.
Kościół i zespół kolegium
Sam kościół św. Franciszka Ksawerego w Piotrkowie Trybunalskim przy ul. Pijarskiej, został wybudowany w latach 1695–1729 przez jezuitów. Jest najcenniejszym pod względem artystycznym zabytkiem architektonicznym Piotrkowa.Jezuici przybyli do Piotrkowa w 1677 r. Zakupili tu dwa domy, łaźnie i place w południowej części miasta. Przybyli z zamiarem otworzenia szkoły. Aprobatę sejmu dla tej idei otrzymali w 1678 r. Budowę murowanej jezuickiej świątyni rozpoczęto w 1698 r. W 1706 r. szkołę jezuicką podniesiono do rangi kolegium.
Kolegium spłonęło wraz z miastem w 1731 r., a po 1736 r. odbudował je rektor Ignacy Moszyński. W 1754 r. rektor Ludwik Skrzyński rozpoczął budowę nowego kolegium. Prace umożliwiła ofiarność koniuszyny koronnej Marianny Dzieduszyckiej i kasztelana krakowskiego Jana Klemensa Branickiego. Budowę nadzorował budowniczy zakonny.
W 1769 r. budowa kolegium została wstrzymana. Wznowiono ją dopiero w 1781 r., gdy kompleks został przejęty przez pijarów po kasacie zakonu jezuitów. Prace trwały do 1803 roku. W latach 1813-1816 w budynku nowego kolegium umieszczono lazaret wojskowy. Kolejny przewrót dotknął zespół klasztorny w 1864 r. po kasacie zgromadzenia pijarów. Budynki przeszły na własność państwa.
W latach 1893-1900 nowe kolegium w miejscu zburzonego barokowego frontonu otrzymało, zaprojektowaną przez Feliksa Nowickiego, polskiego architekta guberni piotrkowskiej pochodzącego z Piotrkowa, gimnazjalną kaplicę cerkiewną zwieńczoną górującym nad całym gmachem cebulastym hełmem. W tym kształcie przetrwał do początku I wojny światowej.
Kościół jezuitów współcześnie
W latach 80. XX wieku jezuici udostępniali pomieszczenia w kościele, udzielali pomocy technicznej i wsparcia duchowego założycielom lokalnych struktur NSZZ „Solidarność”. Po 13 grudnia 1981 jezuici włączyli się w pomoc represjonowanym i ich rodzinom, organizowano zbiórki pieniędzy i pomocy materialnej dla internowanych. To między innymi paczki żywnościowe i ubrania z Malmö w Szwecji oraz z Doll we Francji. W każdy 13. dzień miesiąca odbywały się msze w intencji ludzi pracy oraz msze za Ojczyznę. W latach 1983–1989 działało tu Duszpasterstwo Ludzi Pracy.Kościół św. Franciszka Ksawerego jest jednocześnie sanktuarium Matki Bożej Trybunalskiej. Obraz miał bardzo ważną rolę w czasie, gdy w piotrkowie odbywały się obrady trybunału. Modlili się przed nim królowie, posłowie i senatorowie. Korony dla obrazu poświęcił w Rzymie 27 października 2004 roku Jan Paweł II, a 26 maja 2006 roku papież Benedykt XVI koronował obraz. W 2007 roku ustanowił Matkę Bożą Trybunalską patronką polskich parlamentarzystów.
Najcenniejszy zabytek Piotrkowa
Architektura świątyni łączy cechy baroku i rokoka. Autorem projektu budowli był architekt J. I. Delamars. Kościół jest budowlą zasadniczo jednonawową, zakończoną półkolistym prezbiterium, ale posiada trzy pary kaplic otwartych arkadami do nawy głównej. Bryła kościoła zamyka kompozycyjnie ulicę Konarskiego, biegnącą od Rynku Trybunalskiego.Wnętrze kościoła jest bogato zdobione, szczególnie zasługuje na uwagę barokowa polichromia Andrzeja Ahorna i Jana Raynera oraz bogato złocone ołtarze. Wyposażenie wnętrza zostało wykonane przez snycerzy i rzeźbiarzy jezuickich: Ignacego Bartscha ze Śląska, Ferdynanda Kiltza, Wolfganga Wimmera, Mateusza Makowskiego. W 1796 przeniesiono do kościoła barokową ambonę z dawnego kościoła pijarów, przeznaczonego na kościół ewangelicki.
W ołtarzu głównym znajduje się od 1829 obraz Matki Bożej Trybunalskiej, patronki polskich parlamentarzystów. Ołtarze boczne noszą wezwana: św. Iwona, św. Ignacego Loyoli, św. Stanisława Kostki, Matki Boskiej Łaskawej, Serca Jezusowego, św. Barbary.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.