reklama

Jeden z najpiękniejszych w Piotrkowie. Zaprojektował go piotrkowski architekt, ufundował car

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor:

Jeden z najpiękniejszych w Piotrkowie. Zaprojektował go piotrkowski architekt, ufundował car - Zdjęcie główne
Zobacz
galerię
13
zdjęć

reklama
Udostępnij na:
Facebook
HistoriaBudynek Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim to jedna z najpiękniejszych budowli w mieście. Charakterystyczny i monumentalny zabytek został wzniesiony na początku XX wieku. Wybudowany został od razu z myślą o siedzibie sądu.
reklama

Sąd w Piotrkowie został wzniesiony w latach 1904-1907. Budowla powstała na miejscu dawnego magazynu solnego. Okazały gmach przy ówczesnej ulicy Petersburskiej (obecnie Słowackiego 5), zbudowano z przeznaczeniem na siedzibę sądu gubernialnego i hipoteki.

Został zaprojektowany przez piotrkowianina Feliksa Nowickiego. Architekt pochodził z rodziny szlacheckiej posługującej się herbem Nowina. Ukończył on Gimnazjum Rządowe Męskie w Piotrkowie Trybunalskim, a następnie Carską Akademię Sztuk Pięknych w Petersburgu. Był głównym architektem ówczesnej guberni piotrkowskiej. Służbę państwową jako architekt rozpoczął w 1866. W 1894 powrócił do rodzinnego Piotrkowa, gdzie objął stanowisko architekta gubernialnego. Jego projektu jest także Willa "Wanda" przy ul. Dąbrowskiego w Piotrkowie oraz kościoły w Sulejowie i Kamieńsku.

Budynek Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim został zbudowany z inicjatywy cara Rosji Mikołaja II i przez niego ufundowany. W okresie I wojny światowej, w 1914 roku w trakcie walk o miasto, w jego wnętrzach był urządzony szpital polowy. Po zakończeniu II wojny światowej w siedzibie sądu najpierw mieściła się Miejska Rada Narodowa, a następnie po utworzeniu w 1975 roku województwa piotrkowskiego, budynek ten był siedzibą Urzędu Wojewódzkiego. Od 1989 roku ponownie pełni funkcję sądu.

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków. Styl architektoniczny budynku określany jest jako eklektyczny, secesyjny lub neoklasycystyczny. Budynek powstał na planie podkowy. Na dziedzińcu umieszczono fontannę. Elewacje ozdobione są pilastrami. Na osi fasady znajduje się ryzalit z balustradą i tympanonem na szczycie. Tympanon zwieńczony jest trzema figurami z centralną postacią Temidy trzymającą wagę. Wejście otoczone jest dwiema kolumnami podtrzymującymi balkon. We wszystkich elewacjach okna pierwszego piętra zwieńczone są łukowano i ozdobione motywami roślinnymi.

reklama

Sąd dla guberni piotrkowskiej

Sąd dla guberni piotrkowskiej powstał w ramach reformy sądowej w Królestwie Polskim  w 1876 r. Pion sądownictwa ogólnego składał się z 10 sądów okręgowych obejmujących swoją właściwością teren jednej z 10 guberni, na jakie od 1867 r. podzielone było Królestwo, oraz Izby Sądowej w Warszawie jako sądu apelacyjnego. Uruchomione w 1876 r. sądownictwo funkcjonowało do końca rosyjskiej obecności na ziemiach Królestwa Polskiego i w latach 1914–1915 zostało ewakuowane w głąb Rosji. Sąd okręgowy w Piotrkowie był jednym z 10 sądów okręgowych w Królestwie.

W 1876 r. nie wyróżniał się wielkością od pozostałych sądów okręgowych, rozpoczynając funkcjonowanie w typowym
składzie, prezes, 2 wiceprezesów i 6 sędziów, podzielony na trzy wydziały: karny, cywilny i hipoteczny. W 1890 r. na orzekających w sprawach karnych przypadało po 235 spraw rocznie, natomiast roczne obciążenie sędziów wydziału cywilnego wyniosło 350 spraw.

reklama

Sąd Najwyższy z piotrkowskim akcentem

1 września 1917 r. uruchamiano sądownictwo „królewskopolskie”, a w pierwszym trzyosobowym składzie Sądu Najwyższego znalazło się 2 sędziów piotrkowskiego sądu okręgowego – Stanisław Srzednicki i Antoni Żydok, a ten pierwszy został Pierwszym Prezesem SN.

W Piotrkowie Trybunalskim w 2017 roku odbyła się uroczystość obchodów 100-lecia inauguracji działalności sądów królewsko-polskich z Sądem Najwyższym na czele. 1 września 2017 r. odbyło się uroczyste spotkanie sędziów okręgu Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim poświęcone pamięci Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Stanisława Pomian-Srzednickiego w związku z 100 rocznicą powstania Sądu Najwyższego.

Stanisława Srzednicki urodzony 8 maja 1840 r. w Brańszczyku na Mazowszu, po ukończeniu studiów prawniczych w Moskwie i Petersburgu, rozpoczął pracę w ówczesnym sądownictwie. Od 1876 r. piastował stanowiska sędziego, a następnie wiceprezesa Sądu Okręgowego w Piotrkowie (1881-1916). Dostępując w 1917 r. nowej godności, pełnił ją do dnia 28 lutego 1922 r., kiedy przeniesiony został w stan spoczynku.

reklama

Jako mieszkaniec Piotrkowa był między innymi honorowym prezesem Rady Towarzystwa Dobroczynności dla Chrześcijan w Piotrkowie Trybunalskim, honorowym prezesem zarządu Piotrkowskiego Stowarzyszenia Prawników, honorowym członkiem Towarzystwa Robotników Chrześcijańskich, jak również honorowym członkiem Stowarzyszenia Samopomocy Rzemieślników i Handlujących. Ostatnie lata życia spędził w Piotrkowie, gdzie zmarł w dn. 16 marca 1925 r.

reklama
WRÓĆ DO ARTYKUŁU
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
Komentarze (0)

Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.

Wczytywanie komentarzy
reklama
reklama