Dane Głównego Urzędu Statystycznego nie pozostawiają wątpliwości – już dziś co czwarty Polak w wieku produkcyjnym ma ponad 50 lat. Według prognoz, do 2030 roku osoby w tej grupie wiekowej mogą stanowić nawet jedną trzecią wszystkich aktywnych zawodowo. Mimo to, osoby 50+ wciąż mierzą się z marginalizacją i stereotypami, które utrudniają im znalezienie pracy.
Badania pokazują, że 63% bezrobotnych powyżej 50. roku życia uważa, że wiek jest ich największą przeszkodą w znalezieniu pracy. Z kolei, aż 66% pracodawców deklaruje gotowość do zatrudniania starszych pracowników. Rozbieżność między deklaracjami a praktyką pokazuje skalę ageizmu na rynku pracy.
Ageizm – czym jest i jak się objawia?
Ageizm, czyli dyskryminacja ze względu na wiek, przejawia się w wielu obszarach życia zawodowego. Dotyka zarówno osoby starsze, jak i młodsze, choć to ci pierwsi są szczególnie narażeni na wykluczenie. Polski Instytut Ekonomiczny wskazuje, że ageizm może mieć charakter instytucjonalny (np. poprzez regulacje wewnętrzne firm), relacyjny (w postaci stereotypów) oraz indywidualny (auto-ageizm).
Objawy dyskryminacji to m.in. pomijanie starszych kandydatów w rekrutacjach, brak awansów, odsuwanie od szkoleń, nieprzedłużanie umów po osiągnięciu wieku emerytalnego, a także mobbing ze strony młodszych współpracowników.
Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia – nowe podejście
20 marca 2025 r. przyjęto nową ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia, która zastępuje funkcjonującą od 2004 roku ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Stara ustawa doczekała się aż 200 nowelizacji – teraz nadszedł czas na kompleksową reformę.
Nowe przepisy wchodzą w życie 1 czerwca 2025 r. i będą obowiązywały również w 2026 i 2027 roku. Ich głównym celem jest zwiększenie skuteczności publicznych służb zatrudnienia, dopasowanie narzędzi wsparcia do zmieniającej się rzeczywistości demograficznej oraz zapewnienie lepszej pomocy osobom starszym.
Dofinansowanie zatrudnienia osób 50+ i seniorów
Ustawa wprowadza możliwość przyznania przez starostę dofinansowania do wynagrodzenia osób powyżej 50. roku życia, zarówno bezrobotnych, jak i poszukujących pracy. Dotyczy to:
-
kobiet między 50. a 60. rokiem życia,
mężczyzn między 50. a 65. rokiem życia,
kobiet po 60. roku życia i mężczyzn po 65. roku życia, którzy osiągnęli wiek emerytalny.
Dofinansowanie może wynosić maksymalnie 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, czyli aktualnie 2333 zł. Umowy zawierane będą na 12 miesięcy, przy czym pomoc będzie wypłacana co drugi miesiąc – pracodawca zobowiązany będzie finansować zatrudnienie w miesiącach nieobjętych wsparciem.
Pracodawca lub przedsiębiorca musi zapewnić zatrudnienie przez co najmniej 6 miesięcy w przypadku osoby bezrobotnej lub miesiąc – dla emeryta/poszukującego pracy. W razie niewywiązania się z tych obowiązków, konieczny będzie zwrot całej kwoty dofinansowania wraz z odsetkami ustawowymi.
Zasiłek dla bezrobotnych przez 365 dni
Nowością jest również wydłużenie okresu pobierania zasiłku dla osób bezrobotnych 50+ z co najmniej 20-letnim stażem pracy. Będzie on przysługiwał przez 365 dni, bez względu na ewentualną zmianę miejsca zamieszkania w tym czasie.
Edukacja i przekwalifikowanie
Ustawa wprowadza tzw. pożyczkę edukacyjną – do 400% przeciętnego wynagrodzenia. Środki te będzie można wykorzystać na szkolenia zawodowe, kursy, a także przekwalifikowanie się. Rozszerzona zostanie także dostępność do Krajowego Funduszu Szkoleniowego, co znacząco ułatwi rozwój kompetencji zawodowych osób 50+.
Grupy uprzywilejowane – kto ma pierwszeństwo?
Zgodnie z ustawą, pierwszeństwo w skierowaniu do form wsparcia będą miały:
- osoby posiadające Kartę Dużej Rodziny,
- osoby powyżej 50. roku życia,
- osoby bez kwalifikacji zawodowych,
- osoby niepełnosprawne,
- długotrwale bezrobotni,
- osoby do 30. roku życia,
- samotni rodzice.
Korzyści z zatrudnienia osób 50+
Agnieszka Kaszubska, psycholog pracy w Głównym Inspektoracie Pracy, podkreśla: „Pracownicy 50+ to pracownicy z pokolenia, o którym mówi się, że żyje, by pracować”. Jak dodaje, są to osoby zaangażowane, lojalne, życzliwe i wytrwałe. Ich zalety to także terminowość, gotowość do pracy, doświadczenie i empatia – cechy cenione w każdej firmie.
Komentarze (0)