W maju nad Polską mogliśmy obserwować zapierające dech w piersiach zjawisko. Najsilniejsza od lat zorza polarna była widoczna praktycznie w każdym zakątku kraju. Niebo na różowo rozbłysnęło nawet nad Śnieżką, gdzie zobaczenie zorzy jest zazwyczaj niemożliwe. Okazuje się, że już za parę dni to niezwykłe zjawisko może ponownie powrócić nad nasz kraj.
Zorza nad Polską – lipiec 2024
O czekającym nas podniebnym spektaklu poinformował Karol Wójcicki, autor facebookowego profilu „Z głową w gwiazdach”. Wyjaśnił, czego możemy się spodziewać i kiedy wypatrywać zorzy nad Polską. Okazuje się, że nie będziemy musieli długo czekać.
- Najprawdopodobniej w nocy 30/31 lipca (wtorek/środa) czekają nas bardzo dobre warunki do obserwacji zorzy polarnej na średnich szerokościach geograficznych. Prognozy NOAA wskazują na możliwość wystąpienia burzy magnetycznej G3 - będą to najlepsze warunki od czasu pamiętnej zorzy z 10 maja 2024 – informuje Karol Wójcicki.
Nadchodząca zorza jest efektem silnych rozbłysków, do których w ostatnich dniach dochodziło na słońcu. Najsilniejszy z nich miał miejsce w poniedziałkowy (29 lipca) poranek.
- Wiele wskazuje na to, że kilka takich CME na trasie Słońce-Ziemia dogoni się wzajemnie i dojdzie do procesu ich kanibalizacji: fale wysokoenergetycznych cząstek pochłoną się wzajemnie i utworzą jedną silną falę uderzeniową. Jej zderzenie z Ziemią powinno wywołać burzę magnetyczną G3 i w efekcie zorze polarne występujące na średnich szerokościach geograficznych - w tym na obszarze całej Polski – wyjaśnia Karol Wójcicki.
Jak dodaje, trudno spodziewać się powtórki spektakularnej zorzy z 10 maja, ponieważ było to zjawisko, które zdarza się raz na kilkadziesiąt lat. Jeśli jednak prognozy się potwierdzą, zorzę będzie można dostrzec z terenów podmiejskich.
- Finalnie o panujących warunkach najwięcej będzie można powiedzieć na ok. 1 godzinę przed uderzeniem CME w Ziemię, gdy jego parametry będą rejestrowały znajdujące się w pobliżu Ziemi satelity – tłumaczy Karol Wójcicki.
Jak przygotować się do obserwacji zorzy?
W przypadku obserwacji zorzy nad Polską najważniejsze jest znalezienie miejsca, w którym nie ma dużo świateł. Im ciemniejsze niebo mamy nad głową, tym większa szansa na zobaczenie zorzy. Warto również zadbać o to, aby widoku nie przysłaniały nam wysokie drzewa i budynki.Na miejscu obserwacji warto być z wyprzedzeniem. Gdy pojawi się informacja, że warunki są odpowiednie, może być już za późno na pakowanie się i wyjazd w teren. Jeśli planujemy robić zdjęcia, powinniśmy również odpowiednio wcześniej przygotować cały sprzęt tak, żeby w odpowiedniej chwili móc tylko nacisnąć spust migawki.
- To bardzo poważne zdarzenie i warto być na nie odpowiednio przygotowanym! Przygotujcie aparaty, naładujcie akumulatory, zaplanujcie wyjazdy za miasto na obserwacje. Pamiętajcie, że powyższe prognozy bazują na podstawie obserwacji zdarzeń na Słońcu. Są one dziś BARDZO optymistyczne i wszyscy chcemy, aby tak pozostało. Warto jednak pamiętać o nieprzewidywalności, jaką charakteryzują się tego typu zjawiska - najwięcej będziemy wiedzieli we wtorek po południu lub wieczorem – podsumowuje Wójciki.
Czym jest zorza polarna i jak powstaje?
Zorza polarna, znana również jako aurora borealis na półkuli północnej i aurora australis na półkuli południowej to zjawisko naturalne, które tworzy piękne i dynamiczne wzory świetlne na niebie. Charakteryzuje się ono pojawianiem się kolorowych świateł, najczęściej zielonych, ale czasami także fioletowych, niebieskich, różowych, a nawet czerwonych. Te światła są widoczne głównie w okolicach biegunów magnetycznych Ziemi.Zorza polarna powstaje, gdy naładowane cząstki z wiatru słonecznego zderzają się z magnetycznym polem Ziemi. Te cząstki są przyspieszane wzdłuż linii pola magnetycznego do wyższych szerokości geograficznych, gdzie zderzają się z atomami i cząsteczkami w górnych warstwach atmosfery. Zderzenia te powodują wzbudzenie atomów, które następnie emitują światło podczas powrotu do stanu podstawowego. To światło tworzy efektowne wzory, które obserwujemy jako zorzę polarną.
Zorza widziana w Polsce. To wyjątkowe zdarzenie w tej części świata
Chociaż zorze polarne są zazwyczaj obserwowane tylko w okolicach biegunów, w wyjątkowych okolicznościach, gdy aktywność słoneczna jest szczególnie intensywna, mogą one być widoczne znacznie dalej na południe. W przypadku silnych burz geomagnetycznych, spowodowanych na przykład wyjątkowo silnymi rozbłyskami słonecznymi lub wyrzutami koronalnej masy, pole magnetyczne Ziemi zostaje bardziej zakłócone, co może skutkować obserwacją zorzy polarnej na niższych szerokościach geograficznych, takich jak Polska. To właśnie zwiększona aktywność słoneczna i odpowiednie warunki geomagnetyczne mogą umożliwić mieszkańcom środkowej Europy doświadczenie tego niezwykłego zjawiska.
Dlaczego zorza nad Polską jest różowa?
Różowo-czerwone barwy zorzy polarnej wynikają z konkretnych warunków atmosferycznych oraz rodzaju cząstek, które wchodzą w interakcje w górnych warstwach atmosfery. Jest kilka kluczowych czynników, wpływających na kolor zorzy. Są to:
- Wysokość w atmosferze: Różne kolory zorzy powstają na różnych wysokościach. Zielone światła pojawiają się, gdy naładowane cząstki z wiatru słonecznego zderzają się z atomami tlenu na wysokości około 100-300 km nad Ziemią. Różowo-czerwone barwy są zwykle produkowane przez zderzenia z atomami tlenu na większych wysokościach (powyżej 300 km), gdzie atmosfera jest rzadsza.
- Rodzaj cząstek: Kolor zorzy zależy również od rodzaju atomów i cząsteczek w atmosferze, z którymi zderzają się naładowane cząstki. Czerwone barwy często pochodzą od zderzeń z atomami tlenu, podczas gdy różowe mogą wynikać ze zderzeń z atomami azotu.
- Intensywność burzy geomagnetycznej: Silniejsze burze geomagnetyczne potrafią przesunąć zjawisko zorzy bliżej równika, co było przyczyną jej widoczności w Polsce. Podczas takich burz zwiększa się liczba energetycznych cząstek docierających do atmosfery, co z kolei może nasilić i zmienić kolor widocznej zorzy.
- Obserwacja zorzy w Polsce jest rzadkością i zwykle wiąże się z okresami szczególnie intensywnej aktywności słonecznej. W takich warunkach naładowane cząstki mogą dotrzeć do niższych szerokości geograficznych, przynosząc ze sobą te niezwykłe kolory, które zazwyczaj są ograniczone do regionów polarnych.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.